- Tham gia
- 18 Tháng năm 2011
- Bài viết
- 1,288
- Điểm tương tác
- 5
Các “tín đồ” của món thạch dừa đang khá sốc trước thông tin một số cơ sở chế biến thạch dừa không biết vô tình hay cố ý đã nhầm lẫn giữa hai chất sunphat amon (SA) và di-amonium phosphate (DAP) với phân bón SA, DAP, NPK…
Giả làm người xin việc tại nhà bà Bảy Chí, chủ cơ sở làm thạch dừa công đoạn 2 ở ấp Bình Công, xã Bình Phú, Bến Tre, phóng viên đã phát hiện ra những bí mật không thể tưởng tượng nổi khi chế biến món thạch dừa. Phải khó khăn lắm mới xin được vào làm việc ở đây vì những ông bà chủ này thường rất cảnh giác với những người ngoại tỉnh.
Mới 6h sáng nhưng khắp xưởng đã xộc lên mùi hôi thối của đống thạch ép để quá hai ngày nằm chất thành đống. Những công nhân chốc chốc lại lấy chân trần giẫm lên mớ thạch vương vãi khắp nền gạch rồi lùa vào một góc. Quang cảnh khu xưởng nhìn nhếch nhác như bãi chiến trường với mùi thạch thối, thạch tươi rơi vãi khắp nơi.
Nơi ngâm thạch là một bồn căng bạt hình vuông rộng 50m2. Trong bồn lõm bõm nước đục ngầu và có mùi tanh nồng. Một công nhân cho hay: “Toàn là nước sông chứ nước máy nào mà chịu cho xiết. Ở đây cơ sở nào mà không mần vậy”. Anh còn giải thích thêm để có thêm lợi nhuận, nhiều nơi còn lấy nước sông, thậm chí là nước kênh rạch để nấu thạch.
Tương tự cơ sở của bà Bảy Chí, tại xưởng chế biến thạch dừa A Lộc, ấp Mỹ An B, xã Mỹ Thạnh An chuyên mua thạch công đoạn một về chế biến thành thạch khô cũng nhếch nhác không kém. Nguồn nước của cơ sở sử dụng ngâm, rửa thạch cũng hoàn toàn hút từ sông Bến Tre lên.
Cẩn thận hơn, đường ống của cơ sở A Lộc được chôn ngầm dưới đất nối từ xưởng tới bờ sông dài gần 200m. Một công nhân cho biết chiếc môtơ hút nước loại lớn luôn phải hoạt động hết công suất mới đủ hút nước lên rửa thạch.
Hầu hết thạch đều có mùi thối nồng nặc rất khó chịu, có túi thạch đã chuyển sang màu đen. Một vài xô nhựa đựng thạch cũ có màu xám trắng bị ruồi nhặng bu đen đã bốc mùi chua tới nghẹt mũi.
Khi vớt thạch, phóng viên (giả làm người làm) lấy vài viên thạch trắng, miếng nhỏ giống như thạch dừa thành phẩm, lên định ăn thử. Anh Thương, phụ trách bốc thạch, vội quát lớn: "Ê, không ăn được đâu! Ăn vào là đứt ruột, đi bệnh viện xúc ruột liền à nha. Thuốc tẩy và hóa chất không đó!".
Những túi thạch dừa tươi từ 60kg ở cơ sở sau khi cắt, ép xong chỉ còn khoảng 3-4kg. Tới khâu đóng gói, hai nữ công nhân hăng hái dùng chân trần đạp liên hồi tới khi thạch tơi ra. Tiếp theo là dùng tay bóp cho thạch thật nhuyễn.
Vừa bóp thạch, một công nhân nữ than thở: "Bóp cái này phải mang bao tay, về rửa xà bông hoặc comfort hàng chục lần, không thì tay còn hôi thối ba ngày chưa hết".
Khi được hỏi dấm và thuốc tẩy dùng để làm gì, chị có vẻ rành rẽ: "Dấm để tẩy trắng và khử mùi thối của thạch. Càng bỏ nhiều thạch sẽ càng đẹp và mất đi cái mùi thối khó chịu. Còn thuốc tẩy, nếu không có nó thì để 1- 2 ngày thạch sẽ đen thui và thối dữ lắm! Có thuốc sẽ bảo quản được thạch 6 tháng không hề gì cả".
Được biết, thuốc tẩy cơ sở A Lộc sử dụng để bảo quản thạch có xuất xứ từ Trung Quốc. Thuốc có tên khoa học là Chlorine dioxide (ClO2). Đây là loại thuốc tẩy mạnh cấm dùng để chế biến hay bảo quản thực phẩm.
Khi tiếp xúc với anh Nhật, một trong những người quản lý xưởng thạch dừa A Lộc lâu năm, anh phán chắc nịch: "Các cơ sở sản xuất thạch dừa ở Bến Tre đều có chung một quy trình sản xuất. Khi nấu họ đều cho các loại phân bón SA, NPK, DP... và hàng chục chất phụ gia khác. Nếu phần trăm nước càng nhiều thì liều lượng phân sẽ phải bỏ nhiều hơn". Anh Nhật tiết lộ, nước dừa khi nấu chỉ chiếm khoảng 30%, còn lại là nước sông chiếm 70%.
Tại cơ sở nấu thạch của ông Nguyễn Văn Phương, tổ nhân dân tự quản số 9, ấp Thuận An A, xã Mỹ Thạch An, Bến Tre, phóng viên đã chứng kiến quy trình nấu thạch sởn gai ốc ở đây.
Với hơn 5.000 khay thạch, công suất mỗi lần xuất cũng gần 6 - 7 tấn thạch tươi giai đoạn một. Để nấu thạch luân phiên, ông Phương mua hàng ngàn lít nước dừa khô chất đống ở góc xưởng. Những chiếc can 30 lít cáu bẩn đựng đầy nước dừa pha giấm đã lên men mùi thum thủm.
Đến màn pha chế phụ gia, ông Phương chỉ đạo toàn bộ công nhân đi múc thạch. Một mình ông "đạo diễn" khâu nấu nướng. Sau khi lửa từ lò nấu đượm hồng, ông cho xả đầy nước vào chiếc bồn nấu hơn 800 lít. Nước bồn nấu chớm sôi, ông tới đống phân chất các loại phân SA, NPK, DP, đường đen hí hoáy cân từng loại cho vào xô nhựa nhỏ.
Cứ một mẻ nấu như vậy ông cân 6kg phân NPK và phân SA, gần nửa kg phân DP và 7kg đường đen. Ông Phương giải thích hồn nhiên: "Phân DP là để cho thạch dừa tăng độ cô đặc lại. Còn SA và NPK sẽ giúp miếng thạch dừa dày lên".
Đến ngày nấu thạch ông Phương thường nấu 7 - 8 mẻ một đợt. Cứ mỗi mẻ nấu ông Phương cho 11 can nước dừa vào nồi. Số nước còn lại ông hút trực tiếp từ con rạch ngoài xưởng đổ vào với tỉ lệ 40% nước dừa - 60% nước rạch.
Những ngày tiếp theo, tiếp xúc nhiều cơ sở nấu thạch khác, phóng viên ghi nhận công thức "phụ gia" đặc biệt này đều được áp dụng cho hầu hết các cơ sở ở đây.
Hoá chất dùng làm phân bón thì không thể có độ tinh khiết cao đáp ứng được yêu cầu khắt khe cho thực phẩm con người, và có thể nhiễm kim loại nặng, các độc tố từ vi sinh vật, các vi sinh vật gây bệnh… Nếu sử dụng cho vào thực phẩm thì rất nguy hiểm vì một khi vượt quá ngưỡng cho phép, cơ thể không đào thải được, tích luỹ lâu ngày gây ra các bệnh lý cấp tính, mãn tính hay ung thư.
Bản chất của thạch dừa là chất xơ (cellulose) do dòng vi khuẩn lên men acetic sinh ra, nó là lớp nha bào do vi khuẩn sinh ra và kết thành khối. Mảng nha bào này chính là con giấm ta thường thấy trong các bình lên men trong gia đình, chính vì vậy trong quá trình lên men thạch dừa người ta nghe mùi giấm, bởi các vi khuẩn ngoài việc tạo ra lớp nha bào (thạch dừa) còn tạo ra axít acetic (giấm). Sau khi quá trình lên men kết thúc, người ta mang khối nha bào ra rửa kỹ bằng nước sạch nhằm loại bỏ hoàn toàn axít acetic và chỉ giữ lại phần thạch dừa (thành phần chính là cellulose). Như vậy, ăn thạch dừa thực chất là ăn cellulose, nó chính là chất xơ giống như rau.
Về nguyên tắc, nếu ta ăn thạch dừa có chứa cellulose, tương tự như ăn rau sẽ giúp cho hệ tiêu hoá hoạt động tốt, tăng nhu động ruột và giúp cơ thể loại bỏ chất độc. Tuy nhiên, đó là trường hợp ta ăn vừa phải và thạch dừa không có nhiều đường. Chất xơ dù có khả năng giúp cơ thể thải bỏ bớt chất độc, nhưng nếu ăn quá nhiều nó sẽ hấp thu các khoáng chất và một số thành phần vi lượng khác rồi thải ra ngoài, làm giảm khả năng hấp thu các chất. Ngoài ra, trên thị trường thạch dừa thường được phối trộn chung với nước đường nồng độ khá cao, nếu chúng ta ăn quá nhiều thạch dừa thì sẽ dung nạp một lượng lớn đường.
Thạch dừa được ngâm rửa bằng nước sông.
Giả làm người xin việc tại nhà bà Bảy Chí, chủ cơ sở làm thạch dừa công đoạn 2 ở ấp Bình Công, xã Bình Phú, Bến Tre, phóng viên đã phát hiện ra những bí mật không thể tưởng tượng nổi khi chế biến món thạch dừa. Phải khó khăn lắm mới xin được vào làm việc ở đây vì những ông bà chủ này thường rất cảnh giác với những người ngoại tỉnh.
Mới 6h sáng nhưng khắp xưởng đã xộc lên mùi hôi thối của đống thạch ép để quá hai ngày nằm chất thành đống. Những công nhân chốc chốc lại lấy chân trần giẫm lên mớ thạch vương vãi khắp nền gạch rồi lùa vào một góc. Quang cảnh khu xưởng nhìn nhếch nhác như bãi chiến trường với mùi thạch thối, thạch tươi rơi vãi khắp nơi.
Nơi ngâm thạch là một bồn căng bạt hình vuông rộng 50m2. Trong bồn lõm bõm nước đục ngầu và có mùi tanh nồng. Một công nhân cho hay: “Toàn là nước sông chứ nước máy nào mà chịu cho xiết. Ở đây cơ sở nào mà không mần vậy”. Anh còn giải thích thêm để có thêm lợi nhuận, nhiều nơi còn lấy nước sông, thậm chí là nước kênh rạch để nấu thạch.
Công nhân giẫm đạp cho thạch dừa thô tơi ra.
Tương tự cơ sở của bà Bảy Chí, tại xưởng chế biến thạch dừa A Lộc, ấp Mỹ An B, xã Mỹ Thạnh An chuyên mua thạch công đoạn một về chế biến thành thạch khô cũng nhếch nhác không kém. Nguồn nước của cơ sở sử dụng ngâm, rửa thạch cũng hoàn toàn hút từ sông Bến Tre lên.
Cẩn thận hơn, đường ống của cơ sở A Lộc được chôn ngầm dưới đất nối từ xưởng tới bờ sông dài gần 200m. Một công nhân cho biết chiếc môtơ hút nước loại lớn luôn phải hoạt động hết công suất mới đủ hút nước lên rửa thạch.
Hầu hết thạch đều có mùi thối nồng nặc rất khó chịu, có túi thạch đã chuyển sang màu đen. Một vài xô nhựa đựng thạch cũ có màu xám trắng bị ruồi nhặng bu đen đã bốc mùi chua tới nghẹt mũi.
Khi vớt thạch, phóng viên (giả làm người làm) lấy vài viên thạch trắng, miếng nhỏ giống như thạch dừa thành phẩm, lên định ăn thử. Anh Thương, phụ trách bốc thạch, vội quát lớn: "Ê, không ăn được đâu! Ăn vào là đứt ruột, đi bệnh viện xúc ruột liền à nha. Thuốc tẩy và hóa chất không đó!".
Những túi thạch dừa tươi từ 60kg ở cơ sở sau khi cắt, ép xong chỉ còn khoảng 3-4kg. Tới khâu đóng gói, hai nữ công nhân hăng hái dùng chân trần đạp liên hồi tới khi thạch tơi ra. Tiếp theo là dùng tay bóp cho thạch thật nhuyễn.
Nước dừa lên men dùng để nấu thạch.
Vừa bóp thạch, một công nhân nữ than thở: "Bóp cái này phải mang bao tay, về rửa xà bông hoặc comfort hàng chục lần, không thì tay còn hôi thối ba ngày chưa hết".
Khi được hỏi dấm và thuốc tẩy dùng để làm gì, chị có vẻ rành rẽ: "Dấm để tẩy trắng và khử mùi thối của thạch. Càng bỏ nhiều thạch sẽ càng đẹp và mất đi cái mùi thối khó chịu. Còn thuốc tẩy, nếu không có nó thì để 1- 2 ngày thạch sẽ đen thui và thối dữ lắm! Có thuốc sẽ bảo quản được thạch 6 tháng không hề gì cả".
Được biết, thuốc tẩy cơ sở A Lộc sử dụng để bảo quản thạch có xuất xứ từ Trung Quốc. Thuốc có tên khoa học là Chlorine dioxide (ClO2). Đây là loại thuốc tẩy mạnh cấm dùng để chế biến hay bảo quản thực phẩm.
Khi tiếp xúc với anh Nhật, một trong những người quản lý xưởng thạch dừa A Lộc lâu năm, anh phán chắc nịch: "Các cơ sở sản xuất thạch dừa ở Bến Tre đều có chung một quy trình sản xuất. Khi nấu họ đều cho các loại phân bón SA, NPK, DP... và hàng chục chất phụ gia khác. Nếu phần trăm nước càng nhiều thì liều lượng phân sẽ phải bỏ nhiều hơn". Anh Nhật tiết lộ, nước dừa khi nấu chỉ chiếm khoảng 30%, còn lại là nước sông chiếm 70%.
Tại cơ sở nấu thạch của ông Nguyễn Văn Phương, tổ nhân dân tự quản số 9, ấp Thuận An A, xã Mỹ Thạch An, Bến Tre, phóng viên đã chứng kiến quy trình nấu thạch sởn gai ốc ở đây.
Thuốc tẩy (ClO2) được dùng để tẩy trắng thạch dừa thô.
Với hơn 5.000 khay thạch, công suất mỗi lần xuất cũng gần 6 - 7 tấn thạch tươi giai đoạn một. Để nấu thạch luân phiên, ông Phương mua hàng ngàn lít nước dừa khô chất đống ở góc xưởng. Những chiếc can 30 lít cáu bẩn đựng đầy nước dừa pha giấm đã lên men mùi thum thủm.
Đến màn pha chế phụ gia, ông Phương chỉ đạo toàn bộ công nhân đi múc thạch. Một mình ông "đạo diễn" khâu nấu nướng. Sau khi lửa từ lò nấu đượm hồng, ông cho xả đầy nước vào chiếc bồn nấu hơn 800 lít. Nước bồn nấu chớm sôi, ông tới đống phân chất các loại phân SA, NPK, DP, đường đen hí hoáy cân từng loại cho vào xô nhựa nhỏ.
Cứ một mẻ nấu như vậy ông cân 6kg phân NPK và phân SA, gần nửa kg phân DP và 7kg đường đen. Ông Phương giải thích hồn nhiên: "Phân DP là để cho thạch dừa tăng độ cô đặc lại. Còn SA và NPK sẽ giúp miếng thạch dừa dày lên".
Đến ngày nấu thạch ông Phương thường nấu 7 - 8 mẻ một đợt. Cứ mỗi mẻ nấu ông Phương cho 11 can nước dừa vào nồi. Số nước còn lại ông hút trực tiếp từ con rạch ngoài xưởng đổ vào với tỉ lệ 40% nước dừa - 60% nước rạch.
Những ngày tiếp theo, tiếp xúc nhiều cơ sở nấu thạch khác, phóng viên ghi nhận công thức "phụ gia" đặc biệt này đều được áp dụng cho hầu hết các cơ sở ở đây.
Hoá chất dùng làm phân bón thì không thể có độ tinh khiết cao đáp ứng được yêu cầu khắt khe cho thực phẩm con người, và có thể nhiễm kim loại nặng, các độc tố từ vi sinh vật, các vi sinh vật gây bệnh… Nếu sử dụng cho vào thực phẩm thì rất nguy hiểm vì một khi vượt quá ngưỡng cho phép, cơ thể không đào thải được, tích luỹ lâu ngày gây ra các bệnh lý cấp tính, mãn tính hay ung thư.
Bản chất của thạch dừa là chất xơ (cellulose) do dòng vi khuẩn lên men acetic sinh ra, nó là lớp nha bào do vi khuẩn sinh ra và kết thành khối. Mảng nha bào này chính là con giấm ta thường thấy trong các bình lên men trong gia đình, chính vì vậy trong quá trình lên men thạch dừa người ta nghe mùi giấm, bởi các vi khuẩn ngoài việc tạo ra lớp nha bào (thạch dừa) còn tạo ra axít acetic (giấm). Sau khi quá trình lên men kết thúc, người ta mang khối nha bào ra rửa kỹ bằng nước sạch nhằm loại bỏ hoàn toàn axít acetic và chỉ giữ lại phần thạch dừa (thành phần chính là cellulose). Như vậy, ăn thạch dừa thực chất là ăn cellulose, nó chính là chất xơ giống như rau.
Về nguyên tắc, nếu ta ăn thạch dừa có chứa cellulose, tương tự như ăn rau sẽ giúp cho hệ tiêu hoá hoạt động tốt, tăng nhu động ruột và giúp cơ thể loại bỏ chất độc. Tuy nhiên, đó là trường hợp ta ăn vừa phải và thạch dừa không có nhiều đường. Chất xơ dù có khả năng giúp cơ thể thải bỏ bớt chất độc, nhưng nếu ăn quá nhiều nó sẽ hấp thu các khoáng chất và một số thành phần vi lượng khác rồi thải ra ngoài, làm giảm khả năng hấp thu các chất. Ngoài ra, trên thị trường thạch dừa thường được phối trộn chung với nước đường nồng độ khá cao, nếu chúng ta ăn quá nhiều thạch dừa thì sẽ dung nạp một lượng lớn đường.
Relate Threads
